Skip to content

Giới thiệu về hệ điều hành GNU/Linux#

Lịch sử Linux#

Info

Linux có rất nhiều phiên bản, mỗi phiên bản đều có những đặc điểm riêng. Hãy chọn phiên bản phù hợp với công việc của bạn.

Unix#

  • Unix (UNIX) là một hệ điều hành được phát triển vào thập niên 1960 và 1970 bởi một số nhân viên của AT&T Bell Labs, bao gồm Ken Thompson, Dennis Ritchie và Douglas McIlroy.
  • Phiên bản đầu tiên của Unix ra đời vào tháng 3 năm 1971, sau đó là phiên bản thứ hai vào năm 1972.
  • Trong 10 năm đầu, việc phát triển Unix chủ yếu diễn ra bên trong Bell Labs, các phiên bản này được gọi là Version n (Vn).
  • Năm 1976, Version 6 (V6) của Unix được phát miễn phí cho các trường đại học.
  • Năm 1979, Version 7 (V7) được phát hành rộng rãi với giá $100 cho các trường đại học và $21,000 cho các tổ chức khác. V7 là nền tảng cơ bản cho các phiên bản tiếp theo của Unix.

BSD#

  • Năm 1977, nhóm Nghiên cứu Hệ thống Máy tính (CSRG) tại Đại học California, Berkeley, bắt đầu phát triển hệ thống Unix theo nhãn hiệu BSD (Berkeley Software Distribution).
  • BSD có những đóng góp kỹ thuật đáng kể như: csh, termcap, curses, vi, TCP/IP socket, long file name, và symbolic link.
  • BSD phát triển từ phiên bản 1 cho đến phiên bản cuối cùng là 4.4 vào năm 1992.

GNU#

  • Năm 1971, Richard Stallman bắt đầu làm việc tại MIT trong một nhóm chuyên sử dụng phần mềm tự do. Tuy nhiên, vào thập niên 80, phần lớn phần mềm đã trở thành sở hữu, và điều này khiến Stallman và những người khác bắt đầu dự án GNU.
  • Mục tiêu của GNU là tạo ra một hệ điều hành miễn phí giống Unix, nơi mọi người có thể tự do sao chép, phát triển, chỉnh sửa và phân phối phần mềm.
  • Năm 1985, Stallman thành lập Tổ chức Phần mềm Tự do (FSF) và viết giấy phép chung GNU (GNU GPL) vào năm 1989.
  • Đến đầu thập niên 1990, nhiều thành phần đã hoàn thiện, nhưng các phần cấp thấp như trình điều khiển, daemons và kernel vẫn chưa hoàn thành.

Minux#

  • Minix là một hệ điều hành kiểu Unix được phát triển cho mục đích giáo dục bởi giáo sư Andrew S. Tanenbaum.
  • Minix đã truyền cảm hứng cho Linus Torvalds để viết hệ điều hành Linux.
  • Năm 2005, Minix trở thành phần mềm tự do, tên Minix là viết tắt của "Mini Unix".

Linux#

  • Năm 1991, khi đang học tại Helsinki - Phần Lan, Linus Torvalds bắt đầu viết hệ điều hành riêng của mình, phát triển kernel của Linux trên nền Minix. Các ứng dụng viết cho Minix cũng có thể chạy trên Linux.

GNU/Linux#

  • Richard Stallman có phần mềm GNU nhưng thiếu nhân hệ điều hành (kernel), trong khi Linus Torvalds đã phát triển kernel nhưng chưa có hệ điều hành hoàn chỉnh.
  • Với kernel Linux, GNU trở thành một hệ điều hành đầy đủ gọi là GNU/Linux.
  • Phiên bản đầu tiên của GNU/Linux ra đời năm 1994 và phát hành dưới bản quyền GNU GPL. Điều này giúp bất kỳ ai cũng có thể tải và xem mã nguồn của GNU/Linux.
  • Lưu ý:
  • Linux là thuật ngữ chỉ phần nhân hệ điều hành (kernel), chưa phải là một hệ điều hành hoàn chỉnh.
  • Linux không kế thừa mã nguồn từ Unix mà được xây dựng từ đầu, kết hợp với các phần mềm của GNU để trở thành một "bản clone" của Unix nhưng miễn phí.

2. Các bản phân phối phổ biến#

  • Một bản phân phối Linux bao gồm nhiều phần mềm trên nền Linux kernel, phục vụ mục đích cụ thể và giúp quản lý hệ thống an toàn, dễ sử dụng.

Red Hat Enterprise Linux (RHEL)#

  • Red Hat Enterprise Linux được phát triển bởi Red Hat và hướng đến thị trường thương mại, cung cấp miễn phí sản phẩm nhưng thu phí hỗ trợ.
  • RHEL được kiểm tra cẩn thận và có thời gian hỗ trợ lên đến 7 năm, trong khi bản Fedora có chu kỳ nâng cấp nhanh hơn và không hỗ trợ lâu dài.

Ubuntu#

  • Ubuntu là bản phân phối dễ sử dụng, phổ biến đối với người dùng cá nhân.
  • Nhà phát triển Ubuntu tạo ra bản phân phối này với giao diện đồ họa thân thiện, mục đích thương mại từ việc hỗ trợ người dùng.

Debian#

  • Debian được phát triển bởi cộng đồng lớn các nhà phát triển và là nền tảng của Ubuntu.
  • Debian có ba phiên bản: ổn định (stable), thử nghiệm (testing), và không ổn định (unstable).

CentOS#

  • CentOS là bản phân phối miễn phí, lấy mã từ RHEL và phù hợp với người dùng cần nền tảng ổn định lâu dài.

Các bản phân phối khác#

  • Các bản phân phối khác như Oracle Enterprise Linux và Science Linux dựa trên RHEL, trong khi Linux Mint và Edubuntu dựa trên Ubuntu và Debian. Bạn có thể tham khảo thêm các bản phân phối khác tại Distrowatch.

Các loại giấy phép#

GNU General Public License (GPL)#

  • GPL là giấy phép phần mềm tự do phổ biến, đảm bảo quyền tự do sử dụng, nghiên cứu, sửa đổi, và chia sẻ phần mềm. GPL là giấy phép copyleft, yêu cầu các tác phẩm phái sinh chỉ được phân phối theo cùng điều khoản cấp phép.

Sử dụng phần mềm GPLv3#

  • Bạn có thể sử dụng phần mềm GPLv3 mà không có điều kiện đặc biệt nào, kể cả khi sửa đổi phần mềm nội bộ.
  • Nếu bạn phân phối bản sửa đổi ra bên ngoài, bạn phải thực hiện theo giấy phép GPLv3.

Giấy phép BSD#

  • Giấy phép BSD cho phép người dùng sử dụng và phân phối phần mềm với ít hạn chế. BSD khác với GPL ở chỗ không yêu cầu copyleft.

Tại sao nên sử dụng Linux thay cho Windows#

  1. Mã nguồn mở – Miễn phí

  2. Linux là mã nguồn mở và miễn phí, không lo vấn đề bản quyền.

  3. Cài đặt nhanh – Đầy đủ phần mềm cơ bản

  4. Các bản phân phối Linux đi kèm với nhiều driver và phần mềm cần thiết ngay sau khi cài đặt.

  5. An toàn bảo mật cao

  6. Hệ thống quản lý quyền người dùng của Linux rất chặt chẽ và ít bị tấn công bởi hacker.

  7. Hoạt động ổn định với hiệu năng không thay đổi

  8. Linux miễn phí và không cần crack, hạn chế lỗi registry, ít gặp virus, và có khả năng hỗ trợ tốt cho phần cứng cũ.

  9. Hỗ trợ tốt cho Lập trình viên – Quản trị mạng

  10. Linux phù hợp với các công việc đòi hỏi tính ổn định, đặc biệt là lập trình viên và quản trị mạng.